ఇక్కడ నవ్వుతూ దోపిడీ చేస్తారు!

సినిమా చూడాలంటే మల్టిప్లెక్స్... నెలవారీ సరకులు కొనాలంటే షాపింగ్ మాల్... భోజనం మాల్ లోనే... పిల్లల ఆటలు మాల్ లోనే. ఇదీ ఇప్పటి మధ్య తరగతి మానసిక స్థితి. సెలవు రోజొస్తే చాలు అలా ఒక మాల్ కు ఉదయాన్నే వెళ్ళి ఒక సినిమా చూసేసి, తర్వాత అక్కడే ఉన్న ఫుడ్ కోర్టులో తినేసి, పక్కనే ఉన్న ప్లే ఏరియాలో పిల్లల్ని కాసేపు ఆడించేసి, ఇంటికి వచ్చేస్తూ అదే మాల్ లో షాపింగ్ చేసేసి రావడం ఇప్పుడు సాధారణం అయిపొయింది. ఇవన్నీ వరుసపెట్టి చేయడం ఒక హోదా. ముఖ్యంగా ఉద్యోగం చేసే మహిళలకు అదొక హక్కయిపోయింది. "వారం అంతా కష్టపడుతున్నాం. ఆదివారం కాస్త రిలాక్స్ అవడంలో తప్పేంటి?" అని వాదిస్తారు. ఖర్చు కదా అంటే... "కష్టపడి సంపాదించేది దేనికి? ఇప్పుడు కాకపోతే ఇంకెప్పుడు అనుభవిస్తాం?" అంటారు. సరిగ్గా ఈ మనస్తత్వమే కార్పొరేట్ దోపిడీకి ఆస్కారమిస్తోంది. 

దోపిడీ అంటే సాధారణంగా కొట్టి, భయపెట్టి దోచుకుంటారు. కానీ ఇక్కడ ఎంట్రీ లోనే  నమస్కారం పెట్టి, నవ్వుతూ దోపిడీ చేస్తారు. అదే ఈ మాల్స్ స్పెషాలిటీ. ఎంట్రీలో  మీ వెంట తీసుకెళ్ళిన వాటర్ బాటిల్ ని పక్కనే అట్టిపెట్టేసుకోవడంతో దోపిడీ మొదలవుతుంది. అంటే మీకు దాహం వేస్తే లోపల మంచినీళ్ళు కొనుక్కు తాగాలన్నమాట. రూ.20ల వాటర్ బాటిల్ లోపల రూ.50 ఉంటుంది. గ్లాసు పెప్సీ లేదా కోక్ ధర రూ. 200 పైనే. పాప్ కార్న్ రూ.250. రెండు సమోసాల ఖరీదు రూ.113లు. ఇది థియేటర్ లోని క్యాంటీన్ దోపిడీ. సినిమా ఇంటర్వెల్ లోని ఈ దోపిడీ కానిచ్చేసుకున్నాక ఫుడ్ కోర్టులోకి స్టైల్ గా వెళతాం కదా. అక్కడ ఏదీ తినాలన్నా ముందు ఒక వెయ్యో రెండు వేలో వేసి ప్రీ పెయిడ్ కార్డు తీసుకోవాలి. క్యాష్ తీసుకొని అమ్మొచ్చుకదా అంటే కుదరదంట. 

 దీనికో కారణం ఉంది. ఆ ఫుడ్ కోర్ట్ మొత్తం ఒకరి అజమాయిషీలో ఉంటుంది. అందులో స్టాల్స్ పెట్టుకునే వారు వారి అమ్మకాల్లో ఇంత శాతం చొప్పున ఫుడ్ కోర్ట్ నిర్వాహకుడికి ఇవ్వాలి. మరి ఒక్కో స్టాల్ లో ఎంత అమ్మకం అయ్యిందీ లెక్క కచ్చితంగా తెలియాలి కదా. అందుకనే అన్ని స్టాళ్ళకూ కలిపి ఒకే ప్రీ పెయిడ్ కార్డు చెల్లుబాటయ్యే విధానం తెచ్చారు. వాళ్ళ సౌలభ్యం బాగానే ఉంది. కానీ ఇందులో జరిగే దోపిడీ ఎలాంటిదో చెప్పుకుందాం. 

ఫుడ్ కోర్టులో బ్రాండ్ పేరుతో ఆహార పదార్థాలన్నీ రెట్టింపు ధరకు కొనుక్కుని తింటాం. రుచి, శుచి, నాణ్యత...  ఇలాంటివన్నీ మనమేం పట్టించుకోము. చుట్టూ మనలాంటి అమాయకులు చేసే సందడిని చూస్తూ నోట్లోకి తోసేసుకుంటాం. ఇలాంటి వంటకాలనే మనకు తెలిసిన వాళ్ళ ఫంక్షన్ లో కనక వడ్డిస్తే... అబ్బో ఎన్ని పేర్లు పెడతామో! సరే... భోజనం అయిపొయింది. కార్డులో నలభయ్యో యాభయ్యో మిగిలాయనుకోండి. దాన్ని క్యాష్ చేసుకుందామంటే కుదరదు. పోనీ ఏదన్నా కొనుక్కుందామన్నా ఆ ధరలో ఏదీ రాదు. కౌంటర్ లో అడిగితే.. "ఆ డబ్బులు ఎక్కడికీ పోవుసార్, ఈసారి వచ్చినప్పుడు మీరు ప్రీ పెయిడ్ చేస్తారు కదా అందులో ఇవి కూడా కలుస్తాయి" అంటాడు. నిజమే కదా కంగారెందుకు అనుకుంటాం మనం. దీని వెనుకే పెద్ద మోసం ఉంది. మీరు మళ్ళీ ఓ నెల తర్వాతగానీ మాల్ కి వెళ్ళరు. వెళ్ళినా ఇదే మాల్ కి వెళ్తారన్న గ్యారెంటీ లేదు. వచ్చినా ఆరోజు మీరు ఈ కార్డు తీసుకురావడం మర్చిపోవచ్చు. అంటే మీ సొమ్ము  నలభయ్యో యాభయ్యో ఫుడ్ కోర్టు నిర్వాహకుడి దగ్గర నెలలపాటు ఉండి పోతుంది. ఇలా రోజుకు కొన్ని వందల మంది, నెలకు కొన్ని వేలమంది సొమ్మంతా లక్షల్లో అతని దగ్గర ఉండిపోతుంది. వడ్డీ పైసా కూడా చెల్లించనవసరం లేకుండా ఎంత ధనాన్ని సేకరిస్తున్నాడో చూసారా? 

ఆ తర్వాత ప్లే ఏరియాకు వెళ్తే అక్కడ రెట్టింపు దోపిడీ. మామూలుగానే అక్కడ కూడా ప్రీ పెయిడ్ కార్డు తీసుకుంటారు. ఐదొందలో వెయ్యో వేసి పిల్లలతో ఆటలు ఆడిస్తారు. ఫుడ్ కోర్టు మాదిరిగానే ఇక్కడ కూడా కార్డులో చివరికి  ఇరవయ్యో ముప్పయ్యో మిగిలిపోతాయి. అయితే ఇక్కడ మరో దోపిడీ అదనం. ఏమంటే మీరు కార్డులో వంద రూపాయలు వేయించారనుకోండి అందులో 65 -69 రూపాయలకు మాత్రమే ఆడగలరు. మిగిలిన డబ్బు హుష్ కాకి. పోనీ కార్డు తీసుకున్నప్పుడు ప్రాసెస్ ఫీజు కింద మొదటిసారి అలా తీసుకుంటారేమో అంటే... కాదంట మీరు కార్డులో డబ్బులు వేయించిన ప్రతీసారీ దాదాపు 30 శాతం డబ్బులు ఎగిరిపోతాయి. చూశారా ఎంత దోపిడీనో! 

అక్కడనుంచి షాపింగ్ మాల్ కి వస్తారు. ఈ దోపిడీ ఎలా ఉంటుందో ఒక నిదర్శనం చూద్దాం. కొద్ది రోజుల క్రితం తూనికలు కొలతల శాఖ కంట్రోలర్ అకున్ సబర్వాల్ 15 ప్రత్యేక టీంలను ఏర్పాటుచేసి నగరంలోని 15 షాపింగ్ మాల్స్ పై ఏకకాలంలో ఆకస్మిక తనిఖీలు నిర్వహించారు. అందులో అనేక మోసాలు బయటపడ్డాయి.  షాపింగ్ మాల్స్ నిర్వాహకులు  తూకం వేసే మిషన్లను ట్యాంపరింగ్ చేసినట్టు తేలింది. కొన్ని వస్తువులను ఎమ్మార్పీ కంటే ఎక్కువ ధరలకు అమ్ముతున్నట్టు తేలింది. దీంతో ఒకే రోజు షాపింగ్ మాల్స్ పై 105 కేసులు నమోదయ్యాయి. ఆఫర్లని, ఉచితం అని ఆశపడి మాల్స్ కి వెళితే ఇలాగే నష్టపోతాం. 

ఇక సరుకులు కొన్నాక ప్లాస్టిక్ సంచుల విషయం మరో దోపిడీ. వాళ్ళ బ్రాండింగ్ తో సంచులు ముద్రించి. ఆ సంచుల్ని మోసుకెళ్ళే దారంతా మనతోనే ప్రచారం చేయిస్తారు. విచిత్రం ఏమంటే వాడి ప్రచారం కోసం మనమే ఐదో పదో ఎదురిచ్చి కౌంటర్ దగ్గర సంచులు కొనుక్కోవడం. వాడి తెలివి చూసారా?     
      
అయితే ఈ దోపిడీని గుర్తించిన వాళ్ళు లేకపోలేదు. దోపిడీపై పోరాడిన వాళ్ళు లేకపోలేదు. పోరాటంలో గెలిచిన వాళ్ళు లేకపోలేదు.                        

విజయ్ గోపాల్, సామాజిక కార్యకర్త  

విజయ్ గోపాల్... ఒక సామాజిక కార్యకర్త. ఫోరమ్ ఎగైనెస్ట్ కరప్షన్ అనే ఎన్జీఓ సంస్థకు  వ్యవస్థాపక అధ్యక్షుడు. అక్రమ పార్కింగ్ ఫీజు వసూళ్ళపై ఫోరమ్ సుజనా మాల్, ఇన్ ఆర్బిట్ మాల్, మహేశ్వరీ పరమేశ్వరి వంటి మాల్స్, మల్టీప్లెక్స్ లపై కేసు వేశారు. ఈయన పోరాట ఫలితంగా మల్టిప్లెక్స్, షాపింగ్ మాల్స్ లలో 2018 ఏప్రిల్ 1 నుండి పార్కింగ్ ఫీజు రద్దయింది. లేకపోతే ఇదివరకు ఈ పార్కింగ్ దగ్గర ఆఖరి దోపిడీ జరిగేది. గంటకింతని ముక్కుపిండి పార్కింగ్ ఫీజు వసూలు చేసి పంపించేవారు. 

అలాగే ప్లాస్టిక్ సంచులు, సినిమా క్యాంటీన్ అమ్మకాలు వంటి వాటి విషయంలో కేసులు నడుస్తున్నాయి. ఇప్పుడిక ఫుడ్ కోర్టులు, ప్లే ఏరియాలలో ప్రీ పెయిడ్ కార్డుల మోసాల పై కూడా పోరాడాల్సిన అవసరం ఉంది.